نقشه اقتصادی ایران و چین/ ظرفیت تجارت ۶۰ میلیارد دلار است
تاریخ انتشار: ۲۵ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۱۰۴۵۱۶
اگرچه تجارت ایران و چین رقم ۵۰ میلیارد دلار را نیز تجربه کرده است اما در سالهای اخیر این رقم به محدوده ۲۰ میلیارد دلار رسیده که نیاز است تدابیری برای دستیابی به ارقامی بالاتر اندیشیده شود.
به گزارش مشرق، کشور چین از سالهای دور جزو شرکای راهبردی ایران در حوزههای سیاسی و امنیتی محسوب میشود؛ در حوزه اقتصادی نیز اگرچه چین به عنوان بزرگترین اقتصاد کالا محور جهان طی سالهای گذشته به صورت ثابت در صدر جدول تجارت با ایران قرار داشته و حتی در اوج سالهای تحریم اصلیترین شریک تجاری ایران باقی مانده است اما با توجه به ظرفیتها و قرابت سیاسی طرفین، زمینه برای توسعه هر چه بیشتر تجارت دو کشور وجود دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
اقتصاد چین
چین در طول تاریخ همواره جزو بزرگترین اقتصادهای دنیا محسوب میشد و طبق برآوردهای انجام شده در سالهای معاصر نیز تبدیل به پرسرعتترین اقتصاد بزرگ دنیا شده است، به شکلی که در طول ۳۰ سال گذشته بهطور میانگین سالانه ۱۰ درصد رشد را تجربه کرده و همواره دومین اقتصاد بزرگ دنیا بوده است؛ بنابراین با توجه به وضعیت تولید ناخالص داخلی این کشور که حتی در سال ۲۰۱۷ رتبه نخست را از آن خود کرد، از جایگاه قابل توجهی در اقتصاد بینالمللی و زنجیرههای ارزش جهانی برخوردار است.
بررسی آخرین آمار از وضعیت اقتصاد چین نیز حکایت از آن دارد که تولید ناخالص داخلی این کشور در سال ۲۰۲۲ میلادی از ۱۲۰ تریلیون یوان (۱۷.۴ تریلیون دلار) فراتر رفته و در این سال اقتصاد حداقل ۴.۴ درصد رشد کرده است. تولید ناخالص داخلی چین در سال ۲۰۲۰ معادل ۱۰۰ تریلیون یوان و در سال ۲۰۲۱ نیز معادل ۱۱۰ تریلیون یوان بوده است.
سرمایه گذاری چین
چین تقریباً با تمامی کشورهای دنیا روابط تجاری مستقیم و غیرمستقیم دارد و شریک اول تجاری حدود ۱۲۰ کشور است. به شکلی که کالاهای چینی در بسیاری از کشورها مورد استفاده قرار میگیرد.
در این بین نکته مهمتر در مورد وضعیت سرمایه گذاری این کشور است؛ بررسی آخرین آمارها حکایت از آن دارد که اگرچه به دلیل اتخاذ برخی سیاستها انتظار میرفت فرار سرمایه در این کشور به صورت محسوسی رخ دهد اما سرمایه گذاری مستقیم خارجی در سرزمین اصلی چین در ۱۰ ماهه اول سال ۲۰۲۲ با افزایش ۱۷.۴ درصدی در مقایسه با مدت مشابه سال قبلی به ۱۶۸.۳ میلیارد دلار رسیده است. سرمایهگذاری مستقیم خارجی در چین در سال ۲۰۲۱ نیز نسبت به سال قبل ۱۴.۹ درصد افزایش داشته است.
همچنین میزان سرمایه گذاری چین در در بخشهای مختلف کشورهای دیگر نیز در سال ۲۰۲۲ میلادی، ۹۸۵ میلیارد و ۳۷۰ میلیون یوان بوده است که در مقایسه با سال ۲۰۲۱ میلادی ۵.۲ درصد افزایش یافته است. در این میان، سرمایهگذاری مستقیم مالی ۷۸۵ میلیارد و ۹۴۰ میلیون یوان بود که در مقایسه با دوره مشابه سال قبل از آن ۷.۲ درصد رشد کرده است.
سرمایه گذاری چین در ایران
با توجه به حجم اقتصاد چین و برقراری روابط حسنه میان ایران و این کشور انتظار میرفت که در طول سنوات گذشته میزان سرمایه گذاری چین در ایران هم راستا با روابط سیاسی پیش رود که البته در این راستا دو کشور برای تعمیق روابط تجاری اقدام به امضای سند همکاری ۲۵ ساله به ارزش ۴۰۰ میلیارد دلار کردند اما به اعتقاد کارشناسان، با توجه به ۲۵ ساله بودن این سند، ۴۰۰ میلیارد دلار در طول ۲۵ سال عدد ناچیزی است و نه برای ایران و نه برای چین عدد بزرگی محسوب نمیشود.
از سوی دیگر چینیها در دو سال گذشته حدود ۲۲۷ میلیون دلار در ایران سرمایهگذاری کرده بودند که این رقم حالا به حدود ۱۸۵ میلیون دلار کاهش یافته است. در این رابطه علی فکری رئیس سازمان سرمایه گذاری و کمکهای فنی و اقتصادی میگوید تعداد سرمایه گذاریهای مصوب و معتبر چین در ایران از ابتدای دولت سیزدهم تاکنون ۲۵ طرح به ارزش ۱۸۵ میلیون دلار بوده است که ۲۱ طرح در بخش صنعت، دو طرح در بخش معدن، یک طرح در بخش خدمات و یک طرح نیز در بخش کشاورزی بوده است.
بر همین اساس، در یک سال و سه ماه گذشته پس از روسیه، کشور امارات به عنوان دومین کشور، ترکیه سومین کشور و چین چهارمین کشور و افغانستان پنجمین کشور سرمایهگذار در ایران بودهاند.
چین، شریک اول تجاری ایران
نقطه دیگر روابط اقتصادی ایران و چین به بخش تجارت (غیر از نفت) مربوط میشود؛ در این حوزه نیز اگرچه انتظارها بیش از ارقام فعلی است و گفته میشود که دو کشور ظرفیت تجارت ۶۰ میلیارد دلاری را دارند و حتی در سال ۲۰۱۴ نیز معادل ۵۱ میلیارد دلار مبادلات تجاری داشتند اما در حال حاضر نیز حتی با نصف شدن تجارت میان دو کشور، همچنان چین از اصلیترین شرکای تجاری کشور محسوب میشود؛ به گونهای که در میان شرکای اصلی تجاری ایران جایگاه چین بسیار بالاست و همچنان شریک اول تجاری ایران در بخش صادرات و در برخی از سالها واردات محسوب میشود.
همچنین اخیراً سرکنسولگری چین در بندرعباس افتتاح شده که میتواند نقش ارزندهای در توسعه مراودات دو کشور و تعمیق همکاریهای دوجانبه چین با جنوب ایران داشته باشد.
از سویی دیگر، کارشناسان اقتصادی تاکید میکنند که با ایجاد روشهایی مانند کنسرسیومهای صادراتی میتوان قدرت صادراتی کشور را افزایش داده و بخش مهمی از محصولات مورد نیاز بازار چین را تأمین کرد.
تجارت ۲۵.۳ میلیارد دلاری ایران و چین در ۱۰ ماهه ۱۴۰۱
بررسی آخرین آمارهای گمرک ایران نیز حکایت از آن دارد که مجموع تجارت ایران با چین طی ۱۰ ماهه نخست سال ۱۴۰۱ معادل ۲۹.۲ میلیون تن کالا به ارزش ۲۵.۳ میلیارد دلار بوده است؛ یعنی تجارت با چین جلوتر از امارات با ۱۹.۸ میلیارد دلار، ترکیه با ۱۱.۷ میلیارد دلار و عراق با ۹ میلیارد دلار قرار دارد و این کشور را تبدیل به صدرنشین جدول تجارت خارجی ایران کرده است.
صادرات به چین در ۱۰ ماهه امسال معادل ۱۲ میلیارد و ۸۰۶ میلیون و واردات از چین نیز معادل ۱۲ میلیارد و ۶۹۸ میلیون دلار بوده است که به ترتیب رشد ۱۰ و ۳۳ درصدی را نشان میدهد.
بازارهای پربازده برای تجار ایرانی
عمده کالاهای صادراتی (غیرنفتی) به چین شامل مواد معدنی، مشتقات پترو پالایشگاهی، مصالح ساختمانی، قیر و محصولات فولادی، آهنی و سایر فلزات نیمه ساخته، محصولات شیلاتی، غذایی، خشکبار و زعفران، لاستیک، چرم، کیف، لوازم و محصولات نیمه صنعتی، شیمیایی، الکتریکی، محصولات شیشه و آئینه، پارچه و … است.
البته بررسیها نشان میدهد که پسته، زعفران، صنایع دستی و چرم در بازارهای چین بیشتر مورد استقبال قرار گرفته اند. اخیراً نیز برای صادرات برخی از محصولات کشاورزی و لبنی تفاهم نامههایی میان دو کشور امضا شده است.
همچنین روغنهای صنعتی، کود، دارو، ماشین آلات، لوازم الکترونیکی، محصولات فولادی، پارچه، لاستیک، لوازم و قطعات خودرو، کاغذ و مقوا و محصولات غذایی و نهادهها عمده کالاهای وارداتی از چین هستند.
نقش سازمان شانگهای در خنثی سازی تحریمها
با توجه به اهمیت نقش اتحادیهها، مجامع و پیمانهای بین المللی در توسعه تجارت، ایران از ۲۶ شهریورماه ۱۴۰۰ به عنوان عضو رسمی سازمان همکاریهای شانگهای درآمد؛ کشورهای عضو این سازمان یکسوم جمعیت جهان را تشکیل میدهند و در حال حاضر هند، قزاقستان، چین، قرقیزستان، پاکستان، روسیه، تاجیکستان و ازبکستان اعضای اصلی و کشورهای افغانستان، بلاروس و مغولستان به عنوان عضو ناظر و جمهوری آذربایجان، ارمنستان، پادشاهی کامبوج، نپال، ترکیه و سریلانکا نیز از شرکای گفتوگوی این سازمان محسوب میشوند.
نکته قابل توجه در مورد سازمان شانگهای آنکه طبق آمار در سال ۲۰۲۲ میلادی سهم دلار از تجارت دوجانبه چین و روسیه کاهش یافته و از ۹۰ درصد سال ۲۰۱۵ به ۴۶ درصد در سال ۲۰۲۲ رسیده است؛ همچنین سهم یورو به ۳۰ درصد و سهم ارزهای ملی نیز به ۲۴ درصد رسیده است. بنابراین عضویت ایران در شانگهای میتواند در خنثیسازی تحریمها و مقابله با یکجانبهگرایی آمریکا و دلار زدایی تأثیر بسزایی بگذارد.
از سویی دیگر کارشناسان معتقدند که با توجه به سهم ۷۰ درصدی چین از حجم اقتصاد این سازمان، پیگیری اجرای تفاهم نامه همکاریهای ۲۵ ساله ایران و چین از طریق ایجاد پروژههای درون سازمانی شانگهای میتواند به توسعه تجارت کمک محسوسی کند.
لزوم تضمین امنیت
آنطور که کارشناسان تاکید میکنند در صورت برداشته شدن تحریمها که بزرگترین مانع تجاری چین و ایران محسوب میشود میتوانیم بار دیگر ارزش مبادلات اقتصادی دو کشور را به طور چشمگیری افزایش دهیم.
از سویی دیگر نیز به دلیل گستردگی شرکای تجاری چین و تمایل کشورهای مختلف برای توسعه روابط با آن، نکته قابل توجه در تجارت با چین توجه به نیازهای این کشور و تضمین امنیت تجارت و سرمایه گذاری است.
مجیدرضا حریری رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و چین در این ارتباط میگوید: امروز اقتصاد چین و شرکتهای بزرگ فعال در آن با نقاط مختلف دنیا کار میکنند و سطح گستردهای از همکاری را فراهم کردهاند. برای سرمایهگذاری نیاز به امنیت و تضمین شرایط است و با توجه به تحریمهایی که اقتصاد ایران در سالهای گذشته آن را تجربه کرده، برخی از شرکتهای چینی میترسند که در صورت ورود به ایران با محدودیت مواجه شوند. در صورتی که ما امنیت سرمایهگذاری را تأمین کنیم، قطعاً شرکتهای چینی نیز به حضور در ایران علاقه نشان خواهند داد. البته بنا نیست که در این حوزه انحصار ایجاد شود و در صورت فراهم شدن شرایط، از دیگر کشورها نیز امکان جذب سرمایه خواهیم داشت؛ اما در حال حاضر همانطور که اروپاییها محدودیتهایی دارند، قطعاً نگرانی برای شرکتهای چینی نیز وجود دارد.
به گفته وی، همکاری با ایران برای چین یک موضوع مهم است و ما همواره جزو تأمین کنندگان اصلی انرژی چین بودهایم. در صورتی که مقدمات لازم فراهم نشود، ما برخی فرصتها را از دست میدهیم اما این به معنای کنار گذاشتن ایران از سوی چینیها نخواهد بود و در صورت فراهم شدن شرایط، امکان رشد جدی همکاری و سرمایه گذاری جدید وجود خواهد داشت.
منبع: مهرمنبع: مشرق
کلیدواژه: جشنواره فجر قیمت اقتصاد چین چین سند همکاری ایران و چین سفر رئیسی به چین سید ابراهیم رئیسی ارمنستان ترکیه سازمان همکاری های شانگهای سازمان شانگهای بندرعباس خودرو قیمت های روز در یک نگاه حوادث سلامت سرمایه گذاری چین میلیارد دلار محسوب می شود تجاری ایران میلیون دلار ایران و چین سال ۲۰۲۲ اقتصاد چین تحریم ها ۱۰ ماهه دو کشور سال ها ۲۵ سال
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mashreghnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مشرق» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۱۰۴۵۱۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
حجم تجارت ایران و امارت به ۳۰ میلیارد دلار می رسد
مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه بعد از گذشت ۱۰ سال کمیسیون های مشترک همکاری بین دو کشور برگزار شد گفت: دو سند در این کمیسیون های مشترک به امضا رسید که یکی از سندها مربوط به برگزاری و رسمیت بخشیدن به کمیسیون بود و از گذشته تا به امروز در مجموع ۲۲ سند آماده امضا است که بین سران دو کشور به امضا برسد.
وی افزود: افزایش گردشگری، تسهیل تردد تجاری و نقش هر کشور در توسعه کریدور شمال _ جنوب و فعالیت های بندری چراکه هم امارات و هم دبی دارای بنادر زیادی است که باید از ظرفیت های این بنادر هر دو کشور استفاده کنند.
وزیر راه و شهرسازی بیان کرد: تعداد پروازهای زیادی بین دو کشور برقرار است و در حال حاضر هفته ای ۳۲۰ پرواز بین دو کشور برقرار و توسط شرکت های ایرانی و اماراتی در حال انجام است و موانع در این بخش برطرف شد.
بذرپاش با بیان اینکه همچنین توسعه همکاری و سرمایه گذاری شرکتهای اماراتی در بنادر ایران و تسهیل فرآیندهای بانکی در این دیدارها مطرح شد گفت: نیازهای تجار و خواسته تجار ما تسهیل فرآیندهای بانکی بوده است و تسهیل تعاملات بانکی بود که در این بخش مطرح شد و قول های همکاری در این بخش مطرح شد که امیدواریم پیشرفت های خوبی در این بخش انجام شود.
وی با اشاره به اینکه در سال گذشته تجارت بین الملل بین ایران و امارت از ۲۷ میلیارد دلار عبور کرده است گفت: بعد از چین بزرگترین شریک تجاری ما امارات است و در فرآیند تامین زمینه های واردات کالا و همچنين مقصد صادرات کالاهای ما نقش بسیاری دارد.
او گفت: زیر ساخت های گردشگری بین دو کشور از دیگر موضوعات مطرح شده در این کمیسیون بود و با توجه به آنکه ایران و امارات دارای زیر ساخت های گردشگری بسیاری هستند در این دیدار مطرح شد.
بذرپاش گفت: بین اتاق های بازرگانی و تاسیس صندوق ضمانت و مشارکت دو طرف در این بخش موضوعاتی بود که مطرح شد و ضمانتهای لازم ارائه شد و در مجموع و با وجود همه فشارهای که از سوی کشور آمریکا به کشور همسایه ایران به ویژه امارات وارد شد اما خوشبختانه مانعی در این بخش وجود ندارد و و ایران موضع رسمی خود را اعلام کرد و امیدواریم بعد از ۱۰ سال که این کمیسیون برگزار شد سال آینده در این زمینه بتوانیم توسعه همکاری ها را داشته باشیم.
رئیس کمیسیون مشترک همکاریهای اقتصادی ایران و امارات همچنین در خصوص توسعه بخش ترانزیت بین دو کشور، توضیح داد: موضوع ترانزیت دریایی و جادهای و ریلی باید همزمان رخ دهد و کلان پروژه ایران راه که در کشور این روزها در دستور دولت است، در کنار تکمیل مسیرهای شمال و جنوب در حوزه زیرساخت و تسهیل نرمافزارهای ترانزیتی موجب شد در سال گذشته رشد قابل توجهی در زمینه ترانزیت داشته باشیم.
وی افزود: زمینههای توسعه همکاری بندری نیز موضوع دیگر مطرح شده در این نشست بود و توافقات اولیه خوبی در این زمینه صورت گرفت و از سوی طرف اماراتی برای سرمایه گذاری در بنادری مانند چابهار اعلام آمادگی شد.
بذرپاش با اشاره به بهکارگیری همه ظرفیتها برای راهاندازی مسیر چابهار زاهدان و توسعه بندر چابهار، گفت: با این مهم میتوانیم ظرفیت ترانزیتی عظیمی را در شرق کشور ایجاد کنیم که یکی از استفادهکنندههای آن برای انتقال کالا به شمال و بالعکس به جنوب کشور امارات خواهد بود.
رئیس کمیسیون مشترک همکاریهای اقتصادی ایران و امارات همچنین در خاتمه در خصوص پیشبینی میزان تجارت دو کشور در سال پیش رو، اظهار کرد: ۲۷ میلیارد دلار تجارت بین دو کشور عدد کمی نیست و امارات بعد از چین بزرگترین شریک تجاری ایران است، اما با فعالیت این کمیسیون و با عزمی که در ۲ کشور وجود دارد پیش بینی میشود که این عدد در سال آینده به ۳۰ میلیارد دلار برسد.
کد ویدیو دانلود فیلم اصلی باشگاه خبرنگاران جوان اقتصادی راه و شهرسازی